إِذا تَفَقَّهَ الرَّفیعُ تَواضَعَ
انسان بلند مرتبه چون به فهم و دانایى رسد، متواضع مى شود.
(غررالحکم، ص285)
اَلا اِنَّ فیهِ عِلمَ مایَأتى و َالحَدیثَ عَنِ المَاضى و َدَواءَ دائِکُم و نَظمِ ما بَینَکُم
امام علی (ع): آگاه باشید که دانش آینده، اخبار گذشته و درمان دردهایتان و نظم میان شما در قرآن است.
(نهج البلاغه، ص 223)
اَلعِلمُ قاتِلُ الجَهلِ
امام علی (ع): دانش ، نابود کننده نادانى است.
(غررالحکم و دررالکلم ، ص56)
لایَزالُ المُؤمِنُ یُورِثُ أَهلَ بَیتِهِ العِلمَ وَ الدَبَ الصّالِحَ حَتّى یُدخِلَهُمُ الجَنَّةَ جَمیعا
امام صادق (ع): مؤمن همواره خانواده خود را از دانش و ادب شایسته بهره مند مى سازد تا همه آنان را وارد بهشت کند.
(مستدرک الوسایل، ج12، ص201)
اِنَّ مِن حَقیقَةِ الایمانِ اَن تُؤثِرَ الحَقَّ وَ اِن ضَرَّکَ عَلَى الباطِلِ وَ اِن نَفَعَکَ وَ اَن لا یَجوزَ مَنطِقُکَ عِلمَکَ
امام صادق (ع): از حقیقت ایمان این است که حق را بر باطل مقدم دارى، هر چند حق به ضرر تو و باطل به نفع تو باشد و نیز از حقیقت ایمان آن است که گفتار تو از دانشت بیشتر نباشد.
(بحارالانوار، ج 2، ص114)
یَنبَغى لِلعاقِلِ اَن یَحتَرِسَ مِن سُکرِ المالِ وَ سُکرِ القُدرَةِ ، وَ سُکرِ العِلمِ ، وَ سُکرِ المَدحِ وَ سُکرِ الشَّبابِ ، فَاِنَّ لِکُلِّ ذالِکَ ریاحا خَبیثَةً تَسلُبُ العَقلَ وَ تَستَخِفُّ الوَقارَ
امام علی (ع): سزاوار است که عاقل ، از مستى ثروت، قدرت ، دانش ، ستایش و مستى جوانى بپرهیزد، چرا که هر یک را بادهاى پلیدى است که عقل را نابود مىکند و وقار و هیبت را کم مىنماید.
(غرر الحکم، ص 797)
پاِنَّ العِلمَ حَیاةُ القُلوبِ وَ نورُ البصارِ مِنَ العَمى وَ قُوَّةُ البدانِ مِنَ الضَّعفِ
امام علی (ع): به راستى که دانش، مایه حیات دلها، روشن کننده دیدگان کور و نیروبخش بدنهاى ناتوان است.
(تحف العقول، ص 28)
مَن تَعَلَّمَ العِلمَ و َعَمِلَ بِهِ و َعَلَّمَ لِلّهِ دُعِىَ فى مَلَکُوتِ السَّماواتِ عَظیما فَقیلَ: تَعَلَّمَ لِلّهِ و َعَمِلَ لِلّهِ و َعَلَّمَ لِلّهِ
امام صادق (ع): هر کس براى خدا دانش بیاموزد و به آن عمل کند و به دیگران آموزش دهد، در ملکوت آسمانها به بزرگى یاد شود و گویند: براى خدا آموخت و براى خدا عمل کرد و براى خدا آموزش داد.
الذریعه الی حافظ الشریعه(شرح اصول کافی) ج1،ص56
خَیرُ العِلمِ مانَفَعَ
امام علی (ع): بهترین علم آن است که مفید باشد.
(غررالحکم و دررالکلم،ص 354)
زَکاةُ العِلمِ بَذلُهُ لِمُستَحِقِّهِ وَإجهادُ النَّفسِ فِى العَمَلِ بِهِ
امام علی (ع): زکات دانش، آموزش به کسانى که شایسته آنند و کوشش در عمل به آن است.
(غرر الحکم و درر الکلم،ص391)
کُلُّ وِعاءٍ یَضیقُ بِما جُعِلَ فیهِ إِلاّ وِعاءُ العِلمِ فَإِنَّهُ یَتَّسِعُ بِهِ
امام علی (ع) : فضاى هر ظرفى در اثر محتواى خود تنگتر مى شود مگر ظرف دانش که با تحصیل علوم، فضاى آن بازتر مى گردد.
(نهج البلاغه ، ص505)
طَلَبُ العِلمِ فَریضَةٌ عَلى کُلِّ مُسلِمٍ أَلا إِنَّ اللّهَ یُحِبُّ بُغاةَ العِلمِ
پیامبر اکرم (ص) فرمود: طلب دانش بر هر مسلمانى واجب است. خداوند جویندگان دانش را دوست دارد.
(مصباح الشریعه،ص13)
خَیرُ الدُّنیا وَالآخِرَةِ مَعَ العِلمِ وَشَرُّ الدُّنیا وَالآخِرَةِ مَعَ الجَهلِ .
پیامبر اکرم (ص) فرمود: خیر دنیا و آخرت با دانش است و شرّ دنیا و آخرت با نادانى .
(بحارالانوار، ج79، ص170)
إنَّ العَبدَ إذا تَخَلّی بِسَیِّدِهِ فی جَوفِ اللَیلِ المُظلِمِ وَ ناجاهُ أثبَتَ اللهُ النُّورَ فی قَلبِهِ.
پیامبر اکرم (ص) فرمود: هنگامی که بنده ای در نیمه شب تاریک خلوت کرده و با خداوند مناجات می کند ، خدا قلب او را نورانی خواهد ساخت.
(میزان الحکمة ، ج 5 ، ص 419)
یا مُحَمَّد ! عِش ما شِئتَ فَإنّکَ مَیِّتٌ، وَ أحبِب ما شِئتَ فَإنَّکَ مُفارِقَةٌ وَ أعمِل ماشِئتَ فَإنَّکَ مُلاقِیهِ وَ اعلَم إنَّ شَرَفَ المُؤمِنِ صَلَوتُهُ بِاللَیلِ وَ عِزَّةِ کَفَّهُ عَن إعراضِِ النّاسِ.
امام صادق (ع) می فرماید: جبرئیل نزد پیامبر (ص) آمد ، آن حضرت فرمود: ای جبرئیل، مرا موعظه کن. جبرئیل عرض کرد: «ای محمد ! هر گونه که می خواهی زندگی کن ولی بدان که می میری ، هر گونه که می خواهی دوست بدار ولی بدان که پایان آن جدایی است ، و هر گونه که می خواهی عمل کن ولی بدان که برای کردارهایت جزایی است ، و به خاطر بسپار که شرف هر کس به سحر خیزی و بی نیازی او از مردم است.
(وسائل الشیعه ، ج 5 ، ص 269)